Kees Dijkstra is als eigenaar van een tabakswinkeltje in Genemuiden bezorgd over de mogelijk snelle invoering van het Nationale Preventieakkoord. Over een jaar moeten alle rookwaren aan het zicht zijn onttrokken, krijgen pakjes dezelfde kleur en gaat de accijns (opnieuw) omhoog. ,,Mag het tempo iets omlaag?”
"Eerst al een leeftijdsverhoging, de verplichte invoer van uit zichzelf dovende sigaretten en verscherpte controles. En dan volgend jaar het afdekken van rookwaar en het verwijderen van alle zichtbare reclame. Met daarnaast alle pakjes in dezelfde saaie, olijfkleurige verpakking om verkoop te ontmoedigen. Nee, het is er allemaal niet leuker op geworden. Daar gaat mijn verdienmodel.”
Dat laatste is een bedenksel van staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid waarover volgende week in de Tweede Kamer wordt gedebatteerd. En onder meer een verdere versobering van de tabaksindustrie behelst. ,,Een akkoord waar iedereen over mee heeft mogen praten, behalve de tabakszaken zelf”, bromt Dijkstra vanachter de toonbank, voor een meterslang schap met sigaretten en shag in alle soorten maten. ,,Het tempo waarmee dit dreigt te worden doorgevoerd kunnen we als kleine ondernemer niet aan. Mijn winkel is als een stoel, met de verkoop van tabak als een van de poten. Haal je die weg, dan valt de stoel om. Zo simpel is het.”
Tabakswinkeltjes met een buurtfunctie
Brancheorganisatie NSO heeft de petitie over op zijn minst 1.200 tabakszaken in het land verspreid en brengt de komende dagen in kaart hoeveel handtekeningen onder de oproep zijn gezet. In Genemuiden zijn dat er al snel tweehonderd. En die zijn lang niet allemaal alleen van de verstokte roker die via de doorberekende maatregelen de prijs van zijn pakje peuken omhoog ziet schieten, merkt Dijkstra. De sigarenwinkels zetten in op de buurtfunctie van hun zaak om ‘Den Haag’ te overtuigen. ,,Ik krijg hier zo'n 300 klanten per dag en die komen ook om kantoorartikelen te kopen, een kaart op de bus te doen of een krant te halen. Of gewoon simpelweg een gesprek aan te knopen. Wij vervullen een sociale functie, maar dan moeten we wel kunnen bestaan. Dat wordt ons op deze manier steeds lastiger gemaakt.”
En het is dan niet eens zo dat ze in de tabaksverkoop tegen de voorgestelde maatregelen zijn, hoe gek dat wellicht ook klinkt. Maar het zit hem in het hoge tempo waarmee de staatssecretaris het akkoord wil doorvoeren. De lichtbak van een sigarettenmerk die nu aan de gevel van The Read Shop hangt - 'roken is dodelijk’, staat er nog - zal volgend jaar moeten verdwijnen. En het kost Dijkstra een flinke duit om voor zijn sigarettenwand een stevig rolluik te plaatsen. ,,Voor iedere vorm van reclame krijgen we nu nog een vergoeding vanuit de fabrikant. Maar over een paar maanden niets meer. Weg inkomsten.”
Nederland geen eiland
Temporiseer het nu allemaal een beetje, wil Dijkstra maar zeggen. Bovendien wordt er op deze manier dan wel uitvoering gegeven aan Europees beleid, maar trappen ze in omliggende landen als Duitsland, België en Luxemburg nog even op de rem. Retorisch: ,,Maar Nederland is toch geen eiland? De roker haalt zijn sigaretten wel uit een ander land, waardoor de totale verkoop niet direct zal afnemen.” Die trend volgt later, verwacht Dijkstra, die zich daarop voor wil kunnen bereiden. ,,We hebben geaccepteerd dat het roken over twintig jaar uit de Nederlandse samenleving is verdwenen. Daar werken we straks allemaal aan mee en willen we niet tegenhouden. Maar denk dan ook even aan de ondernemer van nu en zijn verdienmodel. Die staan zwaar onder druk.”
Arnhemse Bovenweg 100
3708 AG Zeist
T: 088 - 00.342.20
nso@nsoretail.nl