Informatie over de gemakswinkel

ALGEMEEN
Op 1 juli 2021 telde Nederland 84.551 detailhandelsverkooppunten. Dat zijn 1.469 minder winkels dan in 2020. Met ruim 27,3 miljoen vierkante meter winkeloppervlakte is Nederland in vergelijking met andere landen zeer ruim bemeten qua aantallen vierkante meters winkelvloeroppervlakte.

Op 1 januari 2022 waren 794 ondernemers lid van NSO Retail. Deze leden hebben gezamenlijk 949 winkels. Hiervan is 84% aangesloten bij een commercieel samenwerkingsverband (winkelformule). De totale branche bestaat uit 1.642 winkels.

In de branche zijn elf winkelformules en inkooporganisaties actief, namelijk;

1. Convenience Concept (CIGO, SPOT, Smaakgilde Compleet en Tobacconist);
2. Limtaco Nederland;
3. Primera;
4. Tabac & Gifts;
5. Audax Retail (AKO, The Read Shop, Bruna en Vivant).
   
   

De branche kenmerkt zich door kleine bedrijven.

• Het merendeel van de bedrijven is een eenmanszaak of VOF.
• Een klein percentage van de bedrijven heeft de ondernemingsvorm B.V..
• 86% van de bedrijven bestaat uit één verkooppunt.
  
  

Ondernemers die lid zijn van NSO Retail voldoen aan het criterium voor de tabaksspeciaalzaak zoals omschreven in de huidige Tabaks- en Rookwarenwet:

Een inrichting, zijnde

a) een winkel of een onderdeel daarvan met een eigen toegang,
b) waarin een totaal assortiment aan tabaksproducten van ten minste 90 merkenversies tabaksproducten en/of e-sigaretten aanwezig is voor het bedrijfsmatig of anders dan om niet verstrekken,
c) met een verkoopvloeroppervlakte van minimaal 10 m².

Door verandering in wet- en regelgeving kent de tabak- en gemaksbranche tegenwoordig drie winkeltypes; de speciaalzaak (type 1), de tabakswinkel (type 2) en de gemakswinkel (type 3). De speciaalzaak en de tabakswinkel zijn zogenoemde uitzonderingswinkels met betrekking op het uitstalverbod rookwaren. Deze producten mogen in deze winkeltypes nog wel worden getoond. Voor de gemakswinkel geldt een uitstalverbod. In de speciaalzaak (type 1) mogen alleen tabaksproducten en rookwaren, rookgerelateerde accessoires, kansspelen en dagbladen worden verkocht. In de tabakswinkel (type 2) gelden geen restricties op het assortiment, maar de omzet van deze winkels mag niet meer zijn dan €700.000 netto per jaar, waarvan tenminste 75% uit rookwaren komt. In de gemakswinkel gelden geen restricties met betrekking tot assortiment en omzet.

Een gemakswinkel wordt door NSO Retail gedefinieerd als: Een gemakswinkel is een detailhandelsvestiging, waarin naast een aantal FMCG (Fast Moving Consumer Goods, veelal non-food) met name ook diensten worden verricht. De winkel(formule) richt zich daarbij op producten en diensten, die bijdragen aan het gemak, plezier, veiligheid en compleetheid van het aanbod voor de consument, de ZZP’er en het verenigingsleven in de wijk, buurt en stad.

Alle ondernemers in de tabaks- en gemaksbranche krijgen te maken met een tabaksverkoopverbod in supermarkten. Bovendien speelt het voornemen van de overheid om uiteindelijk tabaksverkoop alleen toe te staan in speciaalzaken een rol. Hoe gaan ondernemers zich hierop voorbereiden? En de fabrikanten, groothandel en winkelformules? Hoe gaat de branche om met een tijdelijke toename in de verkoop van rookwaren vanaf 2024 en de uiteindelijk uitfasering van tabak in de gemakswinkels. Voor de korte termijn heeft de tijdelijke toename in de verkoop grote consequenties. Denk daarbij aan; de voorraadfinanciering, de bestelfrequenties, de personeelsinzet, het ruimtebeslag. routing in winkels, het veiligheidsaspect en de verzekerbaarheid van voorraad. Vanaf 2022 besteedt NSO Retail regelmatig aandacht aan deze uitdagingen. Middels ondernemersbijeenkomsten en artikelen in het vakblad NSO Retail Magazine. En natuurlijk op de NSO Retail Branchedag op zondag 30 oktober in Expo Houten.

Personen werkzaam in de tabaksdetailhandel

Bron: NSO Retail, Retail Insiders, Locatus en CBS.