Post-, Pakket- en gelddiensten

In Nederland zijn ruim 11.000 post- en pakketpunten ingericht in retaillocaties. Zo ook in de meeste tabaks- en gemakswinkels. Het post- en pakketpunt is een belangrijk onderdeel van het dienstenassortiment in de winkel. Niet zo zeer vanwege de directe verdiensten, maar meer vanwege de aanloop van klanten (traffic). In veel van tabaks- en gemakswinkels kan de consument ook terecht voor financiële diensten, zoals een geldautomaat, bankservicepunt of geldverzenddienst.

POST- EN PAKKETDIENSTEN 
PostNL heeft gedurende 2021 een recordaantal pakketten bezorgd. Een jaar dat begon en eindigde in lockdown. PostNL bezorgde vorig jaar 384 miljoen pakketten, een stijging van 13,8 procent in vergelijking met 2020. Zonder de coronapandemie zou de groei uitkomen op 11,7 procent. De bezorging van brieven daalde in volume met 0,5 procent, maar zonder de coronapost (bijvoorbeeld brieven met oproepen tot vaccinatie van het ministerie van VWS) was die terugval 5 procent geweest, conform de langjarige trend.
Deze trend zette zich niet door in de eerste maanden van 2022. Duidelijk is dat Nederlanders niet meer zoveel online bestellen als vorig jaar. Dat komt omdat de winkels weer open zijn (ten opzichte van de eerste vier maanden van 2021) en ontwikkelingen als de oorlog in Oekraïne en stijgende energie- en grondstoffenprijzen. De gevolgen zijn terug te zien in het aantal verzonden pakketjes in de eerste drie maanden van dit jaar: 87 miljoen in vergelijking met 108 miljoen een jaar eerder.

Het aantal post-/pakketpunten in Nederland is afgelopen jaar weer flink gestegen. Van 9.482 medio juni 2021 naar 11.482 medio juni 2022:

AANTAL POST- EN PAKKETPUNTEN IN NEDERLAND

De verwachting is dat, na een dip in de groei gedurende de eerste helft van 2022, het aantal consumentenaankopen via internet blijft groeien. Aanvankelijk werd een volumegroei van de pakkettenmarkt voorzien van meer dan 10% per jaar. Die verwachting moet mogelijk worden bijgesteld. PostNL heeft ruim 65% van de pakkettenmarkt in handen. DHL is runner-up met een marktaandeel van circa 20%. De overige pakketvervoerders, die ook pakketpunten hebben ingericht in de retail, zijn DPD, GLS en UPS. PostMasters is een franchiseorganisatie waarbij kantoorvakhandel, boekenen gemakswinkels zijn aangesloten.

FINANCIËLE DIENSTEN 
Geldmaat heeft inmiddels het netwerk van geldautomaten volledig overgenomen van ABN AMRO, ING en Rabobank. In de bankkantoren van genoemde banken staan geen eigen geldautomaten meer. Consumenten en ondernemers kunnen terecht bij de automaten van Geldmaat voor het opnemen en storten van contant geld. De 4.000 Geldmaten staan voor iedere Nederlanders binnen 5 kilometer afstand, hemelsbreed gemeten. Maximaal 0,3 procent van de inwoners (op landelijke basis) valt buiten die norm. De Geldmaten staan merendeels geplaatst bij of in tabaks- en gemakswinkels.

Het aantal bancaire punten in de retail is in 2021 verder afgenomen. Algemene banken beperken het aantal eigen filialen. ING gaat terug naar circa 70 eigen kantoren, maar heeft daarnaast een shopin-shopformule: het ING Servicepunt (Digitaal Service Punt; DSP). In een DSP kan geen contant geld (meer) worden opgenomen. Medio juni 2022 zijn er 270 ING Servicepunten gevestigd in retaillocaties. ING streeft naar ruim 300 van dergelijke punten. Deze worden met name gevestigd in gemakswinkels als Bruna, Readshop, CIGO en Primera.

De artikelgroep post-, pakket- en gelddiensten in de Omzetmonitor Gemakswinkels omvat, naast de verkoop van traditionele postzegels, ook de zegelwaarden die uit de scanner rollen op het post- en pakketpunt in de winkel en de zegelwaarden die gescand worden op de aangeboden poststukken of pakketten. Uit de Omzetmonitor Gemakswinkels blijkt dat in 2021 de gemiddelde omzet per winkel
€ 100.560 was; een omzetdaling van 15,3% in vergelijking met 2020. Het omzetaandeel van de artikelgroep post-, pakket- en gelddiensten is daarentegen met 3 procentpunt gestegen tot 10,5%.

OMZETAANDEEL PRODUCTGROEP POST- EN GELDDIENSTEN