Marktcijfers Tabak
Tabak is een belangrijke assortimentsgroep voor de tabaks- en gemakswinkels. In dit hoofdstuk wordt een aantal belangrijke ontwikkelingen weergegeven rondom het product tabak.
Aantal rokers gedaald; prijzen gestegen
Het aandeel van Nederlanders van 18 jaar of ouder dat zegt te roken is in 2021 iets toegenomen. Rookte in 2020 nog 20,2% (waarvan 14,9% dagelijks), in 2021 is dat gestegen tot 20,6%. Hiervan rookt 15,2% dagelijks. Dit zijn 2,9 miljoen volwassenen. Het aantal mannen dat rookt (24,7%) en dagelijks rookt (18,2%) is hoger dan het aantal vrouwen dat rookt (16,6%) en dagelijks rookt (12,2%).
Nieuwe accijnsverhoging in 2023 en 2024
In het coalitieakkoord van het kabinet Rutte IV is opgenomen dat in 2023 en 2024 twee opeenvolgende zeer forse accijnsverhogingen worden doorgevoerd. Volgens een analyse van het coalitieakkoord 2022-2025 door het Centraal Planbureau komt dit neer op een totale accijnsverhoging van €2,11 per pakje sigaretten (20 stuks) en €5,27 per pakje rooktabak (50 gram), beide exclusief BTW. Inclusief BTW zou dit neerkomen op een verhoging van €2,55 op een pakje sigaretten van 20 stuks en €6,38 op een pakje rooktabak van 50 gram. De verwachting is dat deze accijnsverhoging verder zal worden uitgewerkt in het Belastingplan 2023.
Consumentenprijsindex alle huishoudens (CPI) 2015=100
| Jaar | Totale consumptie | Tabak | Sigaretten | Shag | Sigaren |
| 2018 | 103,44 | 108,48 | 105,68 | 116,98 | 108,39 |
| 2019 | 106,16 | 111,56 | 108,16 | 121,28 | 113,58 |
| 2020 | 107,51 | 125,85 | 119,43 | 144,69 | 118,40 |
| 2021 | 110,39 | 134,99 | 126,88 | 158,73 | 124,91 |
Bestedingen in tabak totaal
| Jaar | In euro (x 1 miljoen) |
In euro per hoofd van de bevolking |
| 2018 | 4.256 | 248 |
| 2019 | 4.288 | 248 |
| 2020 | 4.707 | 270 |
| 2021 | 4.695 | 267 |
In 2020 heeft de overheid een dubbele accijnsverhoging doorgevoerd met als gevolg een forse prijsstijging van tabaksproducten en navenante stijging van omzet en het omzetaandeel in dat jaar. Per 1 april (2020) is de accijns op een pakje van 20 sigaretten met 1 euro verhoogd, nadat de accijns op 1 januari al met 14 cent omhoog was gegaan. Op 50 gram shag wordt per 1 april 2,50 euro extra accijns geheven. De overheidsmaatregelen die in 2021 zijn genomen om de verspreiding van het coronavirus te beperken hebben invloed gehad op de beschikbaarheid van tabaksproducten, e-sigaretten en elektronische dampwaren in de tabaks- en gemakswinkels. Dit is terug te zien in de sterk gedaalde omzetresultaten en -aandelen. Evenwel blijven deze assortimentsgroepen een belangrijk onderdeel uitmaken van de gemiddelde omzet van een tabaks- en gemakswinkel.
OMZET EN OMZETAANDEEL TABAKSPRODUCTEN
| Jaar | Omzet Tabaksproducten | Omzetaandeel |
| 2018 | 382.534 | 34,0% |
| 2019 | 391.219 | 34,3% |
| 2020 | 445.285 | 38,4% |
| 2021 | 336.311 | 35,3% |
Sinds 2017 worden de omzetgegevens van de assortimentsgroep e-sigaretten en elektronische dampwaren in de NSO Retail Omzetmonitor Gemakwinkels opgenomen. Mede door de verplichte winkelsluitingen in de coronajaren (2020 en 2021) daalt de omzet van deze assortimentsgroep in de tabak- en gemakswinkels. In 2021 nam ook het omzetaandeel wederom met een tiende procentpunt af tot 1,7%.
OMZET EN OMZETAANDEEL E-SIGARETTEN EN DAMPWAREN
| Jaar | Omzet | Omzetaandeel |
| 2018 | 18.216 | 1,6% |
| 2019 | 22.579 | 1,9% |
| 2020 | 20.517 | 1,8% |
| 2021 | 16.017 | 1,7% |
Bron: NSO Retail, Omzetmonitor gemakswinkels.
